PORADY DLA MAMY I TATY Pozwólmy dzieciom na samodzielność.

Wszechobecny w naszych czasach ciągły pośpiech i brak cierpliwości nie sprzyjają rozwojowi samodzielności u przedszkolaków. Dzieci często nie mają możliwości wykonywania różnych czynności samoobsługowych i uczenia się ich metodą prób i błędów, ponieważ rodzice po prostu nie mają czasu i cierpliwości czekać na dziecko.

Chyba każdy z nas widział w przedszkolnej szatni taki obrazek: dziecko stoi nieruchomo, a rodzic je ubiera lub rozbiera od stóp do głów. Często dzieci nie mają też możliwości pomagać w kuchni lub przy sprzątaniu, bo słyszą: Zostaw, ubrudzisz się! Uważaj, bo zepsujesz.

Nie chodzi tutaj tylko o czynności ściśle samoobsługowe. Niejednokrotnie dziecko znajduje się w centrum zainteresowania rodziców, którzy chcą mu przychylić nieba. Spełniają jego zachcianki, wyręczają je we wszystkim, nie chcą, by napotykało jakiekolwiek przeszkody czy trudności. Dziecko nie ma wówczas możliwości być samodzielne i aktywne.

Często dopiero w przedszkolu wymaga się od dziecka, aby radziło sobie samo w różnych sytuacjach (nie tylko samoobsługowych), np. podczas wymyślania swobodnej zabawy, kłótni z rówieśnikiem, wykonywania różnych zadań czy podczas zajęć dydaktycznych.

Dzięki pracy według koncepcji Friedricha Froebla dzieci mają niepowtarzalną szansę uczyć się wielu różnych czynności związanych z samoobsługą i samodzielnością, gdyż jednym z jej podstawowych założeń jest rozwijanie u nich zabawowej i zajęciowej samodzielności i aktywności.

Wychowanie powinno mieć charakter globalny – okres dzieciństwa to czas zdobywania jak największej ilości nowych doświadczeń. Ważna jest przy tym samodzielność małego człowieka w działaniu i dochodzeniu do wiedzy. Stroną aktywną są przede wszystkim dzieci – poprzez swoje działania zdobywają nowe informacje, eksperymentują, badają, tworzą.

Dziecko, pracując w małej grupie, wykonując zadanie według wcześniej podanej instrukcji, musi samo sobie radzić z pokonywaniem pojawiających się trudności. Nie zawsze może poprosić o pomoc nauczyciela, gdyż ten wspiera w tym czasie dzieci w innym kąciku. Taka sytuacja „wymusza” na dziecku konieczność podjęcia własnych prób rozwiązania problemu.

Praca w kącikach, w małych grupach wymaga również od dzieci umiejętności zaplanowania swoich działań oraz przewidywania ich skutków. Po otrzymaniu instrukcji do wykonania zadania dzieci samodzielnie przygotowują wszystkie niezbędne materiały i pomoce do jego realizacji. Początki są dość trudne, ale z czasem dzieci przyzwyczajają się. Zajęcia w kącikach są dla dzieci niezwykle atrakcyjne, przedszkolaki z zaciekawieniem oczekują na nowe zadania. Wiedzą, że to jest ich czas, czas na samodzielne i aktywne poznawanie świata. Jest to również wspaniały sposób na kształtowanie u dzieci nawyku stałego podejmowania aktywności i samodzielnego działania.

Zabawy we wszystkich kącikach są doskonałą okazją do samodzielnej aktywności, lecz to właśnie w kąciku gospodarczym dzieci podejmują różne działania, których na co dzień rzadko doświadczają. To tutaj mogą wyrabiać ciasto, kroić owoce na kompot, smarować wafle dżemem, podlewać kwiaty, dbać o grządki w ogródku, zamiatać, wycierać stoliki. Te wszystkie działania podejmują codziennie, a nie tylko w wyjątkowych sytuacjach. Nie zawsze mogą tych działań spróbować w domu z rodzicami, niezbyt często bawią się tak w przedszkolu. A w naszym kąciku gospodarczym zawsze coś się dzieje! Pozwólmy bawić się z nami w domu np. pomoc przy robieniu ciasta na pierogi, przygotowywania sałatki jarzynowej itp.

Przedszkolak odkrywa świat poprzez zabawę, która jest w tym wieku podstawą całego przyszłego życia. To zabawa jest dla dziecka najważniejsza i to dzięki niej uczy się ono i rozwija, dlatego bardzo ważne jest zapewnienie mu w ciągu dnia dużej ilości czasu na swobodną zabawę. Oczywiście zabawy organizowane przez nauczyciela są równie ważne, ale to zabawa dowolnie organizowana przez przedszkolaka daje mu możliwość eksperymentowania i badania otoczenia.

Dziecko, mając czas wolny, musi wykazać się kreatywnością i samodzielnością podczas organizowania sobie zabawy. To nie rodzic czy nauczyciel wymyśla, w co dziecko będzie się bawić, ale ono samo. Bardzo ważny jest tutaj wybór odpowiednich zabawek – muszą to być przedmioty kształcące i rozwijające, a nie przypadkowe i niesłużące jego rozwojowi.

Jako nauczyciel dostrzegam niewątpliwe zalety takich zajęć. Obok świetnego kształtowania myślenia przestrzennego u dzieci, wzbogacania wiedzy matematycznej i kształtowania umiejętności matematycznych, doskonalenia współpracy w zespole, treningu cierpliwości, rozwijania logicznego myślenia i wnioskowania podczas zabaw badawczych znajduje się właśnie doskonalenie samodzielności u dzieci. Atrakcyjność zajęć w kącikach jest dla dzieci prawdziwym motorem zmian w tym obszarze.

„Dzieci i zegarki nie mogą być stale nakręcane. Trzeba im też dać czas na chodzenie”.

Pozwólmy dzieciom się po prostu bawić, dawajmy im czas na bycie samodzielnymi, na popełnianie błędów, na odkrywanie świata. Stwórzmy im do tego odpowiednie warunki – nie dawajmy kolorowych, świecących i grających zabawek, ale proste drewniane klocki, które są najlepszym sposobem rozwijania kreatywności i wyobraźni.

Panująca obecnie moda na nieskończoną ilość zajęć dodatkowych oraz nieustanne organizowanie dzieciom czasu paradoksalnie nie pozwala im rozwinąć skrzydeł, ale zniechęca i męczy.

Pozwólmy dzieciom być samodzielnymi!

A. Paszkaniak

maj

Opublikowano:

4 maja 2020 godz. 12:01

Kategorie: Z życia przedszkola

Autor: Anna Paszkaniak

P	W	Ś	C	P	S	N
		1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31

PORADY DLA MAMY I TATY Pozwólmy dzieciom na samodzielność.

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

Kategorie

Najnowsze komentarze